Atopowe zapalenie skóry, zwane też wypryskiem atopowym, egzemą czy świerzbiączką, zalicza się do atopowych chorób skóry.
Przyczyna tej przypadłości nie jest znana. Z przeprowadzonych badań wynika, iż atopowe zapalenie skóry ma podłoże genetyczne. U osób, które zmagają się z egzemą, dochodzi do nieprawidłowej reakcji immunologicznej. Organizm chorego niewłaściwie ocenia ryzyko i tym samym nadprodukuje przeciwciała IgE skierowane przeciwko niegroźnym antygenom tj. pyłki drzew. Niektórzy lekarze uważają atopowe zapalenie skóry za chorobę psychosomatyczną. Osoby, które zmagają się z tą przypadłością, wskutek kontaktu z mydłem, jajkiem itp. tracą płaszcz lipidowy, który pełni funkcję obronną.
Wśród symptomów AZS wymienia się:
1) zaczerwienienie i suchość skóry,
2) swędzenie,
3) skłonność do nawrotowych zakażeń bakteryjnych.
Zmiany dermatologiczne najczęściej obejmują łokcie, kolana, twarz i szyję. Świerzbiączce często towarzyszą schorzenia atopowe tj. astma oskrzelowa, katar sienny czy alergiczne zapalenie spojówek. U osób dotkniętych AZS często występuje odruch Dennie-Morgana. Atopowe zapalenie skóry jest chorobą przewlekłą. Czasem objawy ustępują, by za chwilę powrócić. Wprawdzie stres nie wywołuje świerzbiączki, ale nasila jej objawy.
Wśród kryteriów rozpoznawczych atopowego zapalenia skóry wymienia się:
1) świąd,
2) typowe umiejscowienie,
3) przewlekły i nawrotowy charakter,
4) atopia w wywiadzie rodzinnym,
5) suchość skóry,
6) rogowacenie przymieszkowe,
7) natychmiastowe odczyny skórne,
8) podwyższone stężenie przeciwciał IgE w surowicy,
9) nietolerancja wełny.
Lekarze często mylą atopowe zapalenie skóry z łuszczycą.